Tâm lý là gì
Trong từ điển Tiếng Việt, “Tâm lý” được định nghĩa “Tâm lý là ý nghĩa, tình cảm, làm thành thế giới nội tâm, thế giới bên trong của con người”.
Ngoài ra, theo quan điểm của Triết học thì “Tâm lý là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não người thông qua chủ thể, tâm lý người có bản chất xã hội lịch sử. Đây chính là bản chất của hiện tượng tâm lý người theo quan điểm Tâm lý học Marxist. Tâm lý người bao gồm tất cả những hiện tượng tinh thần xảy ra trong đầu óc con người, gắn liền và điều hành mọi hành động, hoạt động của con người. Tâm lý học (Psychology) là một khoa học nghiên cứu về hành vi ứng xử và các tiến trình tâm trí của con người”.
Như vậy, tâm lý trong ngành Tâm lý học là các yếu tố, hiện tượng tinh thần như cảm giác, tư duy, tình cảm hình thành trong đầu óc con người, điều khiển mọi hoạt động của họ.
Mục đích của việc nghiên cứu tâm lý
Việc nghiên cứu tâm lý bao gồm 4 mục tiêu chính: mô tả, giải thích, dự đoán, thay đổi hành vi và tâm lý của người khác.
Mô tả
Mục tiêu đầu tiên của việc nghiên cứu tâm lý đơn giản là chúng ta mô tả được hành vi. Thông qua việc mô tả diễn giải hành vi của con người và các loài vật, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về hành vi đó và có cái nhìn tốt hơn về những gì được coi là bình thường hoặc bất thường.
Các nhà tâm lý học có thể bắt đầu bằng cách quan sát hành vi của con người và sau đó mô tả hành động đó. Để hiểu những gì đang xảy ra, họ sẽ đi nghiên cứu chuyên sâu thêm về lý do tại sao hành vi đó xảy ra, thậm chí tìm cách thay đổi hành vi đó.
Ví dụ: Tìm hiểu về hành vi người tiêu dùng. Các doanh nghiệp thường sử dụng phương pháp nghiên cứu thị trường, quan sát trực tiếp hay một số phương pháp khác để thu thập thông tin về những gì khách hàng thường làm khi họ đi mua sắm. Điều này cung cấp cho họ cái nhìn sâu sắc hơn về những gì đang xảy ra và có thể lên kế hoạch bán hàng, marketing phù hợp.
Giải thích
Như đã nói ở trên, ngoài việc mô tả hành vi, các nhà tâm lý học còn quan tâm đến việc giải thích hành vi đó. Tại sao con người làm việc đó? Những yếu tố nào góp phần vào sự phát triển, hình thành nhân cách, các hành vi xã hội hay các vấn đề liên quan đến sức khoẻ tinh thần?
Xuyên suốt lịch sử của ngành tâm lý học, đã có vô số học thuyết được ra đời chủ yếu nhằm phục vụ cho việc giải thích hành vi của con người. Trong đó một số lý thuyết chỉ tập trung vào một khía cạnh nhỏ của hành vi con người (được gọi là mini-theories, hay lý thuyết nhỏ), trong khi các lý thuyết khác nghiên cứu toàn bộ tâm lý của con người (được gọi là lý thuyết lớn).
Ví dụ: Sau khi đã thu thập dữ liệu để hiểu được hành vi người tiêu dùng, các nhà nghiên cứu sẽ tiến hành phân tích để hiểu lý do tại sao họ mua một số mặt hàng nhất định. Yếu tố nào thúc đẩy họ mua những mặt hàng đó?
Dự đoán
Sau khi giải thích được tâm lý của con người, chúng ta có thể dự đoán được cách chúng ta sẽ suy nghĩ và hành động tiếp theo. Các chuyên gia có thể dựa vào những thông tin và phân tích ở trên, từ đó đưa ra dự đoán về thời gian, lý do và cách thức nó sẽ xảy ra một lần nữa trong tương lai.
Ví dụ: Khi xem xét hành vi của người tiêu dùng, các chuyên gia sẽ sử dụng thông tin thu thập được để cố gắng dự đoán người tiêu dùng sẽ mua gì tiếp theo. Các doanh nghiệp hiện nay thường thuê các nhà tâm lý học kinh doanh để đưa ra các dự đoán, từ đó có thể tạo ra những sản phẩm thu hút khách hàng.
Thay đổi
Mục tiêu cuối cùng và quan trọng nhất, tâm lý học cố gắng thay đổi, làm ảnh hưởng hoặc kiểm soát được hành vi để tạo ra những thay đổi mang tính xây dựng và lâu dài trong cuộc sống của con người.
Ví dụ: Các doanh nghiệp có thể thiết kế các chiến dịch quảng cáo để tạo ra một thông điệp thu hút khách hàng mục tiêu. Bằng cách điều chỉnh thông điệp cho phù hợp với từng đối tượng, những khách hàng này thường có khả năng phản hồi và có thể dẫn đến hành động nhiều hơn.
Nếu bạn thấy nội dung này có giá trị, hãy mời kinhtequantri một ly cà phê nhé!
